De geschiedenis van kindsponsoring
Kindsponsoring is een populaire en effectieve manier om wereldwijde projecten te steunen die het leven van kinderen in nood verbeteren. Misschien heb je advertenties of flyers gezien van organisaties zoals World Vision, Compassion International, Save the Children of hier van Nofam en onze partners, die je uitnodigen om een kind te sponsoren voor een maandelijkse of jaarlijkse donatie. Misschien heb je zelf een kind gesponsord, of ken je iemand die dat heeft gedaan. Maar weet je waar dit idee van kindsponsoring vandaan komt, en hoe het in de loop van de tijd is veranderd?
Kindsponsoring is niet zozeer een moderne “uitvinding”, maar heeft een lange en fascinerende geschiedenis die meer dan twee eeuwen teruggaat. Daarbij werden de eerste kindsponsoring programma’s niet opgezet door grote humanitaire organisaties, maar door protestantse zendelingen die hun geloof wilden verspreiden over de wereld.
In een artikel gepubliceerd in Historical Research, onderzoekt antropoloog en historicus van het christendom in Noord-Amerika Hillary Kaell de oorsprong en ontwikkeling van kindsponsoring gedurende een periode van de 18e eeuw tot het midden van de 20e eeuw. Ze laat zien hoe kindsponsoring voortkomt uit zendingsnetwerken van protestantse gelovigen, die nieuwe ideeën over het redden van kinderen combineerden met het 'aandeelhouderssysteem' van het vroege kapitalisme. Daarnaast illustreert ze hoe kindsponsoring het bredere christendom betrok bij humanitaire inspanningen en tegelijkertijd nieuwe kansen creëerde in de beginjaren van de 20e eeuw.
Volgens Kaell ontstonden de eerste levensvatbare kindsponsoring programma’s in het begin van de negentiende eeuw, toen protestantse zendelingen in India, Afrika en de Stille Oceaan begonnen lokale kinderen te werven om hun scholen bij te wonen en hun religie te leren. Deze zendelingen werden geconfronteerd met vele uitdagingen, zoals gebrek aan fondsen, weerstand van lokale autoriteiten en ouders, en hoge sterftecijfers onder de kinderen. Om deze obstakels te overwinnen, deden ze een beroep op donateurs in Europa en Noord-Amerika, die graag wilden deelnemen aan de wereldwijde verspreiding van het christendom.
De zendelingen boden donateurs de mogelijkheid om een specifiek kind te sponsoren door te betalen voor hun onderwijs, kleding en gezondheidszorg. In ruil daarvoor ontvingen de donateurs brieven, foto's en rapporten van het kind en de zendeling, waardoor er een persoonlijke band en een gevoel van “eigendom” ontstond. De donateurs ontvingen ook spirituele beloningen, zoals gebeden van het kind en de verzekering van het redden van een ziel uit eeuwige verdoemenis.
Volgens Kaell werden deze kindsponsoringsprogramma's beïnvloed door twee belangrijke factoren nieuwe evangelische ideeën over het redden van kinderen en het 'aandeelhouderssysteem' van het vroege kapitalisme. In de 18e eeuw benadrukte de evangelische opwekking het belang van het bekeren van kinderen op jonge leeftijd, om hen te beschermen tegen zonde en wereldse invloeden. De zendelingen geloofden dat ze door een kind te sponsoren, het kind konden redden van heidendom en voorbereiden op een hemels leven. Het 'aandeelhouderssysteem' was een manier om geld in te zamelen voor commerciële projecten door aandelen te verkopen aan investeerders. De zendelingen pasten dit systeem toe op hun religieuze projecten door aandelen in spirituele betrokkenheid in de gesponsorde kinderen te verkopen. Donateurs werden als het ware mede-eigenaars in het redden van het kind.
Kaell laat zien dat dit sponsormodel succesvol was in het aantrekken van donateurs en het uitbreiden van zendingswerk gedurende de 19e eeuw. Er waren echter ook kritieken en concurrentie van andere vormen van fondsenwerving en filantropie. Sommige critici beweerden dat sponsoring kinderen uitbuitte en betuttelde, waarbij ze behandeld werden als handelswaar in plaats van individuen. Anderen vonden sponsoring inefficiënt en ineffectief, omdat het middelen afleidde van dringendere behoeften en afhankelijkheid creëerde in plaats van ontwikkeling. Als reactie op deze uitdagingen pasten sommige zendelingen hun sponsormodellen aan om ze aantrekkelijker en ethischer te maken. Ze boden meer flexibiliteit en keuzemogelijkheden aan donateurs en kinderen, zoals het kunnen kiezen van het geslacht, de leeftijd of de locatie van het gesponsorde kind, of het kind de vrijheid geven om zelf hun naam en toekomst te bepalen. Ook benadrukten ze de voordelen van sponsoring voor beide partijen, zoals wederzijds leren, culturele uitwisseling en vriendschap.
Kindsponsoring in de 20e eeuw
In de vroege 20e eeuw werd sponsoring een veelgebruikte techniek voor fondsenwerving en belangenbehartiging bij verschillende religieuze en seculiere organisaties. Een belangrijk voorbeeld hiervan was het Save the Children Fund (S.C.F.), opgericht in 1919 na de Eerste Wereldoorlog om kinderen in Oost-Europa te helpen. Het S.C.F. gebruikte sponsoring om steun te krijgen voor humanitaire oproepen door het 'niet-sektarische' christendom te mobiliseren, terwijl het ook nieuwe doelgroepen aansprak. In tegenstelling tot eerdere zendingsmodellen, die zich richtten op individuele bekering en onderwijs, concentreerde het S.C.F. zich op collectieve hulpverlening en wederopbouw. Het S.C.F. maakte gebruik van massamedia en de steun van beroemdheden om een breder publiek te bereiken en meer donaties te genereren.
Kaell betoogt dat het sponsormodel van het S.C.F. niet volledig origineel of innovatief was, maar voortbouwde op eerdere zendingsmodellen, terwijl het zich aanpaste aan nieuwe contexten en doelgroepen. Ze benadrukt ook dat sponsoring niet verdween of afnam na de Tweede Wereldoorlog, zoals sommige historici hebben gesuggereerd, maar juist bleef evolueren en groeien met nieuwe organisaties zoals World Vision (opgericht in 1950), dat nu 's werelds grootste organisatie voor kindsponsoring is.
Het artikel van Kaell biedt een boeiend inzicht in de geschiedenis van kindsponsoring, een fondsenwervingsinstrument dat in de afgelopen twee eeuwen miljarden dollars heeft opgebracht voor wereldwijde projecten. Ze laat zien dat kindsponsoring zijn oorsprong vindt in trans-Atlantische zendingsnetwerken, waarbij nieuwe ideeën over het redden van kinderen werden gecombineerd met het 'aandeelhouderssysteem' van het vroege kapitalisme. Daarnaast wordt ook belicht hoe kindsponsoring het 'niet-sektarische' christendom benutte om steun te krijgen voor humanitaire oproepen en tegelijkertijd nieuwe markten opende aan het begin van de twintigste eeuw.
Als je meer wilt weten over de geschiedenis van kindsponsoring, kun je het artikel van Kaell hier lezen:
The long history of child sponsorship, c. 1700–1950 - Oxford Academic.
Als je zelf een kind wilt sponsoren, of meer wilt weten over de organisaties die deze mogelijkheid bieden, kun je hun websites hier bezoeken:
Bij Nofam geloven we dat kindsponsoring een krachtige manier is om een verschil te maken in de wereld. Daar we geloven van kleine en lokale impact werken wij samen met kleinere goede doelen waarvoor de digitale stap te groot en uitdagend kan zijn. Op deze wijze zorgen we er samen voor dat zij de belangrijke aansluiting richting de toekomst van kindsponsoring niet missen.
Daarom hebben we een digitaal platform (app en website) ontwikkeld om deze goede doelen te ondersteunen. Via het Nofam kindsponsoring-platform kun je eenvoudig en veilig een kind sponsoren bij een van onze partnerorganisaties en contact houden met je gesponsorde kind via foto's, video’s en berichten. Je kunt ook meer leren over de projecten die jouw donatie mogelijk maakt en zien hoe jouw sponsoring bijdraagt aan de ontwikkeling van het kind en zijn of haar gemeenschap.
Wil je meer weten over kindsponsoring of in hoe Nofam jouw organisatie kan helpen? We nodigen je van harte uit om contact met ons op te nemen. Samen kunnen we meer bereiken!